De belastingbetaler blijft onaangenaam verrast worden door gesjacher bij bpost. Na de saga over het krantenbedelingscontract, bleek Bpost ook te veel aan te rekenen voor het beheer van de rekeningen van de staat, het uitreiken van nummerplaten en het innen van boetes aan buitenlandse auto’s. Maar nog was de bodem van de kelk niet bereikt. Zo raakte onlangs bekend dat bpost twaalf keer meer aanrekende aan de FOD Justitie dan afgesproken was voor de huur van vastgoed. Vandaag kwam Audrey Hanard, de voorzitter van de raad van bestuur van bpost, spitsroeden lopen in de Kamer. Daarbij bleek dat een ander dossier politiek nog lang niet is verteerd: de verkoop van de relay-krantenwinkels van bpost aan gokbedrijf Golden Palace. Michael Freilich was erbij en staat ons te woord.
- Michael, de voorzitster verklaarde schoon schip te willen maken en daartoe de nodige fondsen opzij te zetten. Bpost zou 75 miljoen euro reserveren om overmatige facturatie aan de staat terug te betalen. Zal dat volstaan? Of vallen er nog lijken uit de kast?
Michael Freilich: “Wie heeft die 75 miljoen euro berekend? Dat is een bedrag dat bpost zelf in de media gooit, op basis van een zelf bestelde audit. Over de onafhankelijkheid daarvan heeft de belastingbetaler nul garanties. Zelfs wij, Kamerleden, mogen ze niet integraal inkijken. Dat cijfer komt neer op een voorstel van minnelijke schikking door de advocaten van bpost. Evident stellen zij daarbij alles in het werk om dat bedrag zo laag mogelijk te houden. Vergelijk dit met de schandalen over misbruik in de kerk. Zouden we werkelijk de advocaten van de kerk zelf de schade daarvoor laten begroten? De contracten van de overheid met bpost moeten volgens ons onder de loep genomen worden door een Parlementaire onderzoekscommissie. Pas dan zal de ware omvang van de schade door overmatige facturatie duidelijk worden. Want wat ons betreft, is er geen enkel vertrouwen meer.”
- In een interview met Radio 1 minimaliseerde minister Petra De Sutter de nood aan parlementair onderzoek naar de malversaties bij bpost. Daarin deed ze de kwestie af als een ‘puur economisch-juridische zaak’, die beslist zal worden door de rechter. Miskent zij daar niet de politieke link in dit dossier?
Michael Freilich: “Evident. Hoe is dit alles kunnen gebeuren, jaren aan een stuk? De oude cultuur van een 100% staatsbedrijf zit er nog steeds in, zowel bij bpost zelf als bij een partij als de PS. Nu Europa geen directe staatssteun meer toelaat, toonden de Waalse socialisten zich bereid om bpost te ondersteunen via royale overheidscontracten, louter om de tewerkstelling daarvan in rurale Waalse gebieden op peil te houden. Dat is de voornaamste reden waarom de gesubsidieerde overheidsconcessie voor krantenbedeling bestaat. Deze attitude bij de PS was een open deur voor het management van bpost om méér aan te rekenen aan de staat dan marktconform te verantwoorden was, en dit in alle contracten die het bedrijf met de overheid had.”
- Hoe zit het met de politieke verantwoordelijkheid van huidig voogdijminister Petra De Sutter?
Michael Freilich: “Deze machinaties zijn tot stand gekomen voor haar tijd en buiten haar medeweten om. Maar dat verhindert niet dat zij, op zijn minst gezegd, zeer passief op de onthullingen heeft gereageerd. Had ik niet zelf de kat de bel aangebonden met enkele gerichte vragen in het Parlement, dan was er misschien nooit opheldering gekomen. Ook nu nog heb ik niet de indruk dat de regering tot het gaatje wil gaan om elke cent belastinggeld die te veel betaald werd van bpost terug te vorderen. Wat wil je, met een partij als de PS als sterkste coalitiepartner, die geen graten ziet in deze vorm van oneigenlijke staatssteun?”
- Je eindigde je tussenkomst met een bom van formaat: in tegenstelling tot eerdere verklaringen van minister De Sutter, zou de raad van bestuur van bpost toch op de hoogte geweest zijn van de onderhandelingen met Golden Palace over de verkoop van de krantenwinkels van bpost aan dat gokbedrijf.
Michael Freilich: “U herinnert zich ongetwijfeld de storm aan kritiek die losbarstte toen in december 2021 duidelijk werd dat bpost zijn uitgebreide netwerk aan krantenwinkels, allemaal gelegen op strategische plaatsen, aan gokbedrijf Golden Palace verkocht. Terecht probeert de overheid de strijd aan te binden met gokverslaving. Maar met die verkoop werd gokverslaving gefaciliteerd, nota bene door een bedrijf waarin de overheid meerderheidsaandeelhouder is. Voogdijminister Petra De Sutter waste toen haar handen in onschuld. Noch zij, noch de raad van bestuur, zouden van die onderhandelingen op de hoogte geweest zijn, verklaarde zij daarover in de Kamer. Dat blijkt manifest onjuist. De raad van bestuur werd in de loop van de onderhandelingen over die verkoop verschillende keren gebrieft. De verslagen en de PV’s van de raad van bestuur tonen dat glashelder aan. Daarin stond een lijst van potentiële overnemers die voor het merendeel casinogroepen betroffen. Ook Golden Palace werd prominent vermeld als geïnteresseerde koper. Ofwel heeft de minister het parlement voorgelogen, ofwel werd zij zelf voorgelogen door de raad van bestuur. Door voorzitter Audrey Hanard dus. Ik vraag tegen het einde van de week opheldering. En ik mag hopen dat alle andere fracties dat ook doen.”
